Mô hình “Học sinh, sinh viên tự quản” góp phần đảm bảo an ninh trật tự trong trường cao đẳng sư phạm Lạng Sơn

Công tác quản lý học sinh, sinh viên (HSSV) là một mặt quan trọng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đào tạo của nhà trường. Quản lý tốt HSSV sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình trang bị kiến thức, kỹ năng chuyên môn, đồng thời tạo ra môi trường tốt cho việc rèn luyện phẩm chất đạo đức, nhân cách và tác phong, lối sống cho HSSV. Trong những năm qua, trường CĐSP Lạng Sơn áp dụng nhiều biện pháp trong việc quản lý HSSV, đặc biệt đã triển khai thực hiện mô hình “Học sinh, sinh viên (HSSV) tự quản” góp phần đảm bảo an ninh trật tự trong nhà trường, trên địa bàn nói riêng và chất lượng giáo dục toàn diện của Nhà trường nói chung.
Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn của các cấp, hàng năm Nhà trường đã chỉ đạo xây dựng chương trình, kế hoạch công tác Ban quản lý HSSV. Trong đó tập trung triển khai và duy trì mô hình liên kết “Phường - Trường”; mô hình “HSSV tự quản” góp phần đảm bảo an ninh trật tự khu vực giáp ranh trong khu vực trường và trên địa bàn. Với những cố gắng trong công tác chỉ đạo thực hiện và sự phối hợp đồng bộ của các đơn vị trong nhà trường, công tác an ninh trật tự trong nhà trường được đảm bảo, ổn định, cụ thể:
1. Công tác tư tưởng, chính trị
Nhà trường luôn chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục tư tưởng chính trị cho cán bộ và HSSV chấp hành tốt đường lối chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước, nội quy Ký túc xá (KTX) của nhà trường. Đồng thời luôn xác định rõ tầm quan trọng của công tác giữ gìn trật tự an ninh trong KTX. Lãnh đạo Ban quản lý KTX đã lên kế hoạch chỉ đạo và tổ chức thực hiện các hoạt động trong năm học nhằm đảm bảo ANTT trong khu vực.
Công tác tuyên truyền, giáo dục đảm bảo ANTT luôn được nhà trường chỉ đạo lồng ghép trong các hoạt động hàng năm như: phát thanh Ký túc xá, Cuộc thi Phòng ở kiểu mẫu; hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao nhân các ngày lễ lớn trong năm; hoạt động thể dục thể , văn hóa văn nghệ; xây dựng khu Ký túc xá theo tiêu chuẩn xanh, sạch, đẹp…
Nhà trường rất coi trọng và phát huy tính dân chủ trong công tác quản lý HSSV: tổ chức đối thoại với HSSV nội trú để lấy ý kiến đóng góp về phương thức quản lý và phục vụ. Trực tiếp trao đổi với các em để tìm hiểu rõ những tâm tư nguyện vọng, và qua đó tìm những biện pháp khắc phục những hạn chế tồn tại, giải quyết dứt điểm nhanh chóng những yêu cầu và nguyện vọng của HSSV.
Tuyên truyền, động viên, tổ chức cho HSSV làm tốt công tác tự quản, mỗi phòng ở là một gia đình nhỏ, KTX là một ngôi nhà lớn. Công tác tự quản cho HSSV trong KTX bước đầu mang lại những kết quả đáng ghi nhận.
2. Các hoạt động hiệu quả của đội HSSV tự quản
Dưới sự chỉ đạo của Ban Quản lý HSSV Nội – Ngoại trú, đội HSSV tự quản của nhà trường đã thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, cụ thể:
- Công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn về người và tài sản, là một nhiệm vụ quan trọng và khó khăn đặt ra cho Ban Quản lý KTX. Hàng ngày Ban phân công cán bộ trực 24/24h, ngoài ra phát huy, sử dụng lực lượng đội học sinh, sinh viên tự quản tăng cường cho công tác tuần tra canh gác vào các giờ cao điểm, nhằm ngăn ngừa trộm cắp tài sản và đảm bảo an toàn cho HSSV. Đội  đã thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở cho HSSV biết tình hình trật tự xã hội đang xẩy ra,  hướng dẫn các biện pháp bảo vệ an toàn về tài sản (máy tính xách tay, điện thoại)... Thiết lập mạng lưới HSSV tham gia bảo vệ an ninh tổ quốc, thông báo phản ánh kịp thời những thông tin nóng cho Ban quản lý, cho những người có trách nhiệm bằng các giải pháp như: sử dụng hòm thư KTX, đường dây nóng KTX, nhờ vậy Ban Quản lý KTX đã sớm nắm bắt được các hoạt động của HSSV trong KTX . Với các giải pháp như vậy, cho đến nay công tác an ninh trật tự, bảo đảm an toàn về người và tài sản cho HSSV nội trú đang được duy trì, thực hiện tốt.
            - Hàng ngày, đội HSSV tự quản duy trì tổ chức tuần tra thường xuyên khu vực ký túc xá, phát hiện, xử lý kịp thời những vi phạm của các cá nhân như: Vi phạm về nội quy, quy định vệ sinh ăn ở, tổ chức nấu ăn trong khu nội trú, vi phạm an toàn phòng cháy chữa cháy, các trường hợp tổ chức sinh nhật, liên hoan... quá giờ quy định, gây ảnh hưởng đến việc ăn ở, học tập, sinh hoạt của tập thể. Những vi phạm trên đều được Đội HSSV tự quản lập biên bản báo cáo Ban quản lý. Đối với các trường hợp cố tình vi phạm báo cáo Ban giám hiệu để có biện pháp xử lý kịp thời. Đồng thời để thực hiện tốt hoạt động tự quản của HSSV trong các giờ tự học, Ban quản lý KTX đã chia đội ra thành các ca trực, các thành viên được cử trực có trách nhiệm ghi đầy đủ các diễn biến trong buổi trực vào sổ tự quản, mặc áo đoàn thanh niên, đeo thẻ và băng đỏ theo quy định.
- Ngoài đội HSSV tự quản lớn, nhà trường còn thành lập các Tổ sinh viên tự quản, trong đó mỗi phòng nội trú là 01 tổ tự quản, tổ trưởng tổ tự quản là trưởng phòng của phòng đó. Các tổ tự quản được sự chỉ đạo trực tiếp của cán bộ quản lý nhà, từng phòng ở sinh viên đã xác định vai trò làm chủ của mình từ việc phân công trực nhật hàng ngày, đảm bảo nội vụ, vệ sinh, bảo quản tài sản cá nhân và tự quản công tác ANTT, chấp hành Nội quy, Quy chế Nội trú.
- Hàng năm Ban quản lý HSSV Ký túc xá giao cho đội HSSV tự quản thực hiện  các nội dung: chương trình phát thanh 02 lần/1 tháng với những thông tin cụ thể có liên quan đến HSSV; biên tập và phát những chương trình ca nhạc trên sóng FM và tổ chức 01 buổi diễn văn nghệ/học kỳ nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn nghệ, giao lưu học hỏi, thể hiện khả năng của HSSV; tổ chức các hoạt động tập luyện thể dục thể thao: cầu lông, bóng đá… hàng ngày tại các sân chơi thể thao trong KTX, sân vận động của nhà trường. Các hoạt động này đã thu hút được đông đảo HSSV trong KTX tham gia.
- Phân công thành viên trong đội tự quản nắm bắt, phân loại HSSV nội trú, quan tâm đến những đối tượng đặc biệt khó khăn để có biện pháp động viên giúp đỡ kịp thời như hỗ trợ kinh phí, vận động HSSV trong KTX giúp đỡ để sinh viên học tập tốt; những đối tượng cá biệt có biểu hiện bất thường về tâm lý, tình cảm chỉ đạo cho cán bộ quản lý KTX và cán bộ Lớp – Đoàn – Hội quan tâm, động viên, tư vấn giúp HSSV vượt qua những trở ngại, những mặc cảm về tâm lý để hòa nhập với các phong trào hoạt động tập thể trong KTX.
- Tổ chức cuộc thi “Phòng ở kiễu mẫu” kéo dài xuyên suốt trong năm học, gắn với tiêu chí nếp sống văn hóa của HSSV. Phòng ở kiểu mẫu là một trong những tiêu chí xét lớp tiên tiến, danh hiệu thi đua của tập thể lớp, tập thể đơn vị có HSSV ở nội trú.   Hàng ngày CB quản lý từng dãy nhà cùng đội HSSV tự quản kiểm tra, theo dõi; hàng tháng thành lập đoàn kiểm tra và chấm điểm từng phòng, theo dõi theo từng nội dung công việc, xếp loại phòng theo A, B, C. Hàng tuần đội sinh viên tự quản thông tin  đến cán bộ quản lý của KTX về gương người tốt, việc tốt, kết quả thi đua của từng nhà, từng phòng. 
- Tổ chức thành công nhiều hoạt động tình nguyện vệ sinh môi trường trong và quanh khu vực KTX. Nhờ những hoạt động này, HSSV KTX đã làm tốt công tác vệ sinh môi trường, làm cho cảnh quan ở đây ngày càng xanh, sạch đẹp.
- Để duy trì mô hình Đội HSSV tự quản hoạt động hiệu quả, nề nếp, Ban giám hiệu nhà trường đã đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị để Ban quản lý và các Đội HSSV tự quản có điều kiện hoạt động. Đồng thời, nhà trường tổ chức khen thưởng kịp thời đối với những thành viên tích cực, cộng điểm thi đua hàng năm vào kết quả rèn luyện… từ đó khuyến khích các thành viên tích cực hoạt động, hoàn xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Thông qua việc tổ chức triển khai xây dựng và duy trì mô hình quản lý sinh viên đã làm chuyển biến mạnh mẽ nhận thức của học sinh, sinh viên về chủ trương, chính sách, Pháp luật của Đảng, Nhà nước, khơi dậy ý thức tự giác, tinh thần tự quản, tự phòng, tự bảo vệ, phát huy sức mạnh của toàn thể HSSV trong công tác giữ gìn an ninh trật tự nói chung và xây dựng nhà trường nói riêng.  Hoạt động ký túc xá HSSV đi vào nề nếp, góp phần xây dựng nếp sống văn hóa, xây dựng ký túc xá nhà trường an toàn về an ninh trật tự, không có tội phạm, tệ nạn xã hội, xây dựng môi trường lành mạnh làm nền tảng, cơ sở, cho việc đẩy mạnh phong trào thi đua dạy tốt, học tốt, góp phần trong việc đưa nhà trường hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao.
3. Những bài học kinh nghiệm
Qua quá trình chỉ đạo, triển khai mô hình “HSSV tự quản” nhà trường rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
            Một là: Phải quán triệt sâu sắc chủ trương, quan điểm của Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp bảo vệ ANTQ . Công tác đảm bảo ANTT trường học phải đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp, cụ thể của Đảng ủy, Ban Giám hiệu; Các phòng, khoa, bộ phận chức năng cần phát huy vai trò, trách nhiệm, chỉ đạo và triển khai quyết liệt, đồng thời có kế hoạch phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho các cá nhân trực tiếp đảm nhận các công tác đảm bảo ANTT của nhà trường.
             Hai là: Công tác đảm bảo ANTT phải được triển khai thường xuyên, liên tục, gắn với công tác giáo dục chính trị tư tưởng, giáo dục truyền thống, các cuộc vận động, sinh hoạt chính trị, phong trào thi đua yêu nước, phong trào văn nghệ, thể dục thể thao và các hoạt động của các tổ chức đoàn thể với các nội dung, hình thức phong phú sinh động, qua đó tạo sân chơi bổ ích, thiết thực thu hút đông đảo CBGV, NV và HSSV tham gia.
             Ba là: Đẩy mạnh công tác phối hợp trong công tác ANTT, nhất là đối với lực lượng công an, cấp ủy, chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn; tranh thủ sự quan tâm giúp đỡ, hướng dẫn của các lực lượng chức năng Công an tỉnh trong việc xây dựng và triển khai các phương án, kế hoạch đảm bảo ANTT và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ ngày càng sâu rộng và hiệu quả.
 Bốn là: Thường xuyên chăm lo xây dựng, củng cố kiện toàn lực lượng nòng cốt, xung kích đảm bảo ANTT; tập trung xây dựng và duy trì mô hình hoạt động tự quản trong HSSV, coi đây là nhân tố quan trọng để xây dựng phong trào bảo vệ ANTQ trong nhà trường được bền vững và chất lượng.
4. Một số giải pháp thực hiện
Để mô hình “HSSV tự quản” tiếp tục đạt được kết quả tốt, đảm bảo an ninh trật tự trong nhà trường và khu vực, chúng tôi đề xuất một số giải pháp thực hiện như sau:      
1. Phân cấp quản lý và tạo cơ chế linh hoạt cho đội HSSV tự quản hoạt động để có thể phát huy tối đa sự chủ động và năng lực sáng tạo của từng thành viên.
2. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trong nhà trường và các cơ quan chức năng của chính quyền địa phương, lực lượng Công an Phường Chi Lăng trong công tác tuyên truyền, định hướng, giáo dục đảm bảo ANTT.
            3. Thường xuyên kiểm tra, giám sát, thực hiện tốt chế độ báo cáo của đội “HSSV tự quản”. Đồng thời xây dựng chế tài xử lý nghiêm và kịp thời hơn đối với những trường hợp vi phạm nội quy; thường xuyên động viên, khen thưởng, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác HSSV tự quản đảm bảo ANTT trong nhà trường.
Trên đây là một số nét về mô hình “HSSV tự quản” góp phần đảm bảo ANTT trong nhà trường và khu vực của trường CĐSP Lạng Sơn. Tuy các hoạt động của đội HSSV tự quản còn có một số hạn chế nhất định nhưng đó là sự cố gắng nỗ lực của nhà trường trong chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ, góp phần ổn định tư tưởng, xây dựng nếp sống văn hóa, tạo dựng môi trường lành mạnh chốn học đường cũng như góp phần thực hiện an ninh trật tự nơi địa bàn cư trú. Với những đóng góp này, trong những năm vừa qua nhà trường liên tục đạt danh hiệu cơ quan văn hóa, cơ quan an toàn, vinh dự nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn trong Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc giai đoạn 2006-2016, đồng thời góp phần đưa nhà trường hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được giao nhằm hướng đến kỷ niệm 55 năm truyền thống trường CĐSP Lạng Sơn.